به طور معمول در پی ها، برش یکطرفه و دوطرفه (پانچ) به صورت دستی یا توسط نرم افزار کنترل میشه و ضخامت پی به مقداری در نظر گرفته میشه تا کل نیروی برشی توسط بتن پی تحمل بشه و نیازی به آرماتور برشی نباشه (موردی که در بین طراحان در ایران هم مرسوم هست و عملا آرماتور برشی در پی استفاده نمیشه) در این حالت حتی آئین نامه هیچ الزامی مبنی بر استفاده از آرماتور برشی حداقل هم نداره بنابراین در صورت کنترل برش یکطرفه و دوطرفه در پی میشه به طور کامل از کاربرد خاموت برشی صرفنظر کرد. البته گاهی مسائل اجرایی مثل استفاده از خرک در پی (برای نگهداری سفره فوقانی) و یا استفاده از میلگرد عرضی به صورت تنگ باعث افزایش مقاومت برشی پی میشه که در صورت نیاز می تونیم اثرش را در محاسبات لحاظ کنیم.
جزئیات یک نمونه پی نواری مسلح به خاموت برشی:
جزئیات یک نمونه پی نواری بدون خاموت برشی:
آئین نامه نوع دیگه ای از آرماتورهای عرضی را برای پی ها الزامی کرده موسوم به آرماتور افت و حرارت که ضوابطش برای پی های معمول دربند ۹-۲۰-۸-۱ مبحث نهم درج شده. عملکرد این آرماتورها مقاومت در مقابل تنشهای کششی ناشی از جمع شدگی و انقباض بتن در جهت فرعی پی هست:
جزئیات شکل ۱ در تصویر بالا صحیح و شکل ۲ نامناسب است. واضحه که هر دو قلاب انتهایی صرفا برای تامین طول مهاری (طول گیرایی) مناسب تعبیه شده و با توجه به ضخامت پی ها عملا قلاب های سفره های بالا و پایین همپوشانی ندارن. (نیازی هم به این اورلپ نیست.) گاهی آرماتورهای عرضی با عملکرد کششی به صورت تنگ بسته هم استفاده میشن (قطر ۱۰ و ۱۲) که در این حالت به مقاومت برشی پی هم به مقدار قابل توجهی کمک میکنن.
توجه: در پی های گسترده (رادیه) و پی های منفرد (عموما با کلاف) با توجه به اینکه غالبا میلگرد خمشی محاسباتی قابل توجهی در هر دو جهت استفاده میشه بنابراین استفاده از میلگرد افت و حرارت عملا موضوعیت نداره (حاکم بر طراحی نیست) هر چند می بایست این مورد در پی های گسترده و منفرد هم کنترل بشه اما آرماتور افت و حرارت عموما در پی های نواری کنترل کننده هست.
نکات قابل ذکر:
۱- میلگردهای موضوع بند ۹-۲۰-۸-۱ مجموع میلگردهای دو سفره هست. (نصف عدد محاسبه شده، میلگرد یک سفره در طول یک متر از نوار است.)
۲- ترجیحا طول بازوی قلاب های آرماتورهای عرضی مطابق ضوابط آئین نامه به دقت محاسبه بشه. (برای شرایط معمول مقدار ۱۶db به دست میاد.)
۳- در پی های نواری اگه در جهت عرضی هم میلگرد خمشی مورد نیاز باشه (نوار طراحی تعریف شده باشه) در حالتی که میلگرد محاسباتی در این جهت قابل توجه نیست باید میلگرد کششی حداقل مطابق بند ۹-۲۰-۵-۲ کنترل بشه. (در این حالت، بیشینه میلگرد حداقل و میلگرد افت استفاده میشه.)
۴- مطابق بند ۹-۲۰-۵-۳ در پی ها حداقل قطر میلگردها ۱۰ میلیمتر و فواصل میلگردها از هم می بایست بین ۱۰ الی ۳۵ سانتیمتر در نظر گرفته بشه.